Opa & Oma

Mijn opa en oma

Het is al weer een tijd geleden dat mijn oma overleed. Een hoofdstuk van mijn leven werd afgesloten. Een hoofdstuk van het leven van vele familieleden werd afgesloten. Mijn oma zag dat anders. Al een paar jaren riep ze dat ze graag weer naar ‘hem’ wilde. En wie ze met ‘hem’ bedoelde was volstrekt helder. Dat was haar acht jaar gelden overleden man, mijn opa. Bijna 70 jaar zijn ze bij elkaar geweest. Ze zijn voor mij het toonbeeld van liefde. Liefde zoals die in mijn ogen bedoeld is. In voor en tegenspoed kies je voor elkaar.

Ik heb ze zo’n dertig jaar samen gekend en heb daarna vaak met mijn oma gesproken over liefde, genegenheid en haar visie op de wereld. Ze liet geen misverstand bestaan over haar visie op de wereld. “Je moet elkaar geen pijn doen” en als kleinzoon heb ik mijn opa nooit gekend als sikkeneur. Hij was altijd vrolijk, met hem was altijd plezier te beleven. Toen mijn opa overleed realiseerde ik me dat ik hem nooit als werkende heb gekend. Hij had het zijn van opa tot beroep verheven, althans dat was – en is – mijn blik op zijn carrière. Hij wás er, met heel zijn wezen. Hij was.

Ze hadden beiden een hele positieve kijk op de wereld. Een positieve kijk die ik nog steeds bewonder, en waarvan ik hoop iets in mijzelf te hebben geïncorporeerd. Die positieve kijk op de wereld hadden ze zelf ook verheven tot hun levensmotto, en dat is mooi. En ja, tegenslagen hebben ze ook gekend. Nee dat moet ik anders zeggen, ze hebben ongelofelijk veel tegenslagen gekend.

En toch, iedere keer weer als ze geconfronteerd werden met leed waren ze oprecht verbaasd. Ze keken naar de wereld met een naïeve onschuld die ik nog steeds koester. Een wereldbeeld waarbij het iedere keer weer tot verbazing leidt als er iets gebeurd dat ze niet verwachten. Ik zou willen dat wij – zelfbenoemde wereldburgers – iets van die onschuld die zij hadden zouden kunnen krijgen en kunnen houden.  Oorlog, scheidingen, overstromingen, wereldleed maar ook klein leed als een overleden huisdier deed ze pijn. En met hun onbegrip hoe dit toch kan gebeuren waren ze niet alleen de onschuld zelve maar zeker ook wilden ze dat iedereen om hen heen het beter had dan ze zelf hadden gehad.

Ik heb nu regelmatig het idee dat een hedendaagse bewoner van Nederland niet de overlevingskracht heeft die zij hebben gehad. Ze hielden van elkaar, en met die liefde konden ze de wereld aan. Nooit heb ik ze betrapt op hedendaagse wensen van 3 vakanties per jaar, 3D tv’s en andere wereldse onnodigheden. Nee, wat ze nodig hadden in het leven was veel basaler. Ik ken niemand die betere verse soep kan maken dan mijn oma. Ik probeer het regelmatig, maar dat niveau evenaar ik nooit. Ze hadden hun eigen groentetuin, want er gaat niets boven eigen. Als student kwam ik vaak bij ze op bezoek, en iedere keer ging ik weer met een plastic zakje met groenten in de bus terug, sla, rabarber, bloemkool, vers gesneden peultjes. Ze wilden dat hun groente tuin er voor zou zorgen dat ook ik gezond bleef. En gelukkig is die groentetuin er nog steeds.

Ze wilden dat ze het goed hadden, en ze hadden het goed met vrienden en familie. Op zondag kwam de familie en dan keken we schaatsen deden we kaartspelen en kregen de kleinkinderen oranje plastic bakjes met chips. En als het echt gezellig werd mochten we van oma’s geld frietjes halen.

Ze hadden liefde.
Ze hadden liefde, voor elkaar voor hun kinderen en kleinkinderen en voor hun hele omgeving. Ze konden zich niets voorstellen bij haat, nijd en andere pijn die mensen elkaar aan konden doen. Toch hadden ze beter moeten weten, ze zijn samen gekomen vlak voor de 2^e wereldoorlog, hebben kinderen gekregen in de oorlog en hebben zelf veel leed gekend.

Ze hadden een zo positieve kijk op de wereld dat iedere keer dat het anders blijkt te zijn het weer pijn doet. En in de maatschappij van het heden zie ik steeds meer mensen met een dusdanig negatieve kijk op de wereld dat het alleen maar meevalt als er een dag geen leed is. Het hebben van een negatieve blik op de wereld is in die zin ook een soort van zelfbescherming, en dat is jammer. Nee, dat is heel jammer. Wat zou het fijn zijn als we allemaal iets van die naïviteit van mijn opa en oma zouden hebben. Als dat zou lukken zouden we het met z’n allen een stuk prettiger hebben.

Ik zou willen dat ze er nog waren, dan zouden we iets van ze kunnen leren. Maar ze hebben hun bijdrage geleverd. Ze hebben kinderen opgevoed. Ze hebben kleinkinderen laten zien hoe het moet.

En nu zijn wij aan de beurt.